“Gaslighting”, birinin akıl sağlığından veya algılarından şüphe etmesine neden olan bir kötüye kullanım biçimidir.
Gaslighting, bir psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemidir. Bireyi kendi hafıza, algı ve akıl sağlığını sorgulayıp irdelemeye iten bir çeşit kötü yönlendirme olarak kabul edilmektedir.
Gaslighting yaşayan insanlar genellikle kafası karışmış ve endişeli hissederler. Kendilerine güvenmekte zorlanabilirler.
Gaslighting genellikle kademeli olarak gelişir. Bu yüzden fark edilmesi zorludur.
Aile İçi Şiddet Yardım Hattına göre, bir kişinin birisini manipüle etmek için kullanabileceği gasligthing göstergeleri şunlardır;
Karşı koymak: Bu durum, partnerlerden birinin anılarını sorgulamakla ilişkilidir.
Örneğin; bir eşin devamlı olarak diğerine, "Hiçbir şeyi doğru hatırlamıyorsun" veya "Emin misin?" gibi söylemleriyle, kişinin kendi doğrularını veya hafızasını sorgulamasına neden olmaktadır.
2. Önemsizleştirme: Bir kişi diğer kişinin duygularını küçümsediğinde veya önemsemediğinde ortaya çıkar.
Örneğin, yaşanan bir tartışma sonucu, onları çok hassas olmakla veya aşırı tepki vermekle suçlayabilirler. ‘’Neden hemen ağlıyorsun?’’ ‘’Çok hassassın!’’ gibi söylemler kullanılabilmektedir.
3. İnkar: İnkar, bir kişinin olayları veya bunların nasıl meydana geldiğini unutuyormuş gibi davranmasını içerir. Karşısındaki kişinin, bir şey söylediğini veya yaptığını reddedebilir veya birini bir şeyler uydurmakla suçlayabilirler.
4. Kısıtlama: Birisi sustuğunda, sohbete girmeyi reddederler. Bu tekniği kullanan bir kişi, ona cevap vermek zorunda kalmamak için anlamıyormuş gibi yapabilir.
Örneğin, "Neden bahsettiğini bilmiyorum" veya "Sadece kafamı karıştırmaya çalışıyorsun" diyebilir.
Gaslighting'in zihinsel sağlık üzerinde önemli bir etkisi vardır. Bu nedenle gaslighting deneyimi olan kişilerin kendilerine bakmaları için yaşadıkları olayları not edebilmeleri, objektif olarak neler yaşandığını tekrar gözden geçirmeleri sınır koyabilmeleri son derece kıymetli olmaktadır.
Güvendiğiniz bir aile üyesinden veya uzmandan destek almak, özellikle neşesiz, değersiz veya yetersiz hislerinizi anlamlandırmak konusunda yardımcı olacaktır.
